Deze Zondag Deze Zondag
        

De kunstwerken die u op de orde van dienst ziet, hebben betrekking op het volgende. Op 9 maart 1733 kwamen ongeveer 780 Lutherse Salzburger emigranten aan land ter hoogte van Schoondijke in het toenmalige Staats Vlaanderen, nu Zeeuws Vlaanderen, waar ik zelf vandaan kom. Eerder waren ze weggevlucht uit het dorp Dürrnberg in het Salzburgerland. De overheid daar was op instigatie van de Rooms katholiek bisschop een vervolging begonnen, waardoor het voor lutheranen steeds moelijker werd hun geloof te belijden. Mannen werden gevangen genomen, ze konden niet meer werken in de zoutmijnen, waardoor ook hun gezinnen verarmden. Uiteindelijk kregen de lutheranen en andere protestanten het bevel om te vertrekken. Ze werden verbannen, als ze al niet zelf vertrokken waren uit het gebied. Ze gingen dus op weg, ze moesten wel. De meesten kwamen ergens in Duitsland terecht, maar de zaak trok ook de aandacht van de Staten Generaal in de Nederlanden. Die hadden wel oren naar arbeidsmigranten die ze konden inzetten in gebieden waar werkvolk nodig was. Zoals in Zeeland en ook in Westelijk Staats Vlaanderen. Zodoende kwam dus ook een groep op uitnodiging in Westelijk Zeeuws Vlaanderen terecht. Of ze echt goed terecht kwamen is de vraag. Ja, ze waren vrij in hun godsdienstuitoefening. Maar verder was het leven van de vluchtelingen hard: het gebied was vol malaria en echt gastvrij waren degenen die hen opvingen niet. Maar zoals dat gaat in de geschiedenis: na verloop van tijd integreerden zij die het haalden en werd in Groede, in het land van Cadzand, een fraai kerkje gebouwd. Eeuwen van lutherse geschiedenis in Zeeuws Vlaanderen volgden. En als je in dat deel van Nederland een Duits klinkende achternaam zoals Eggel, Keijmel of Kurz draagt en toch al vele generaties in het gebied woont is de kans groot dat je van een familie uit Salzburg afstamt en dus lutherse voorouders hebt.
Waarom ik dit vertel over die destijds op de vlucht werden gejaagd om redenen van hun geloof? Vandaag horen wij woorden van Jezus: “Ik ben de weg, de waarheid en het leven”.

ds Erwin de Fouw
terug