Duinzichtgesprek Jan Anthonie Bruijn
![]() Kort verslag van het Duinzichtgesprek van Ad van Nieuwpoort met Jan Anthonie Bruijn, voorzitter van de Eerste Kamer, op zondag 16 oktober 2022 in de Duinzichtkerk. |
||
Duinzichtgesprek met Rosanne Hertzberger
![]() Kijk hier het Duinzichtgesprek terug |
||
Duinzichtgesprekken Esther van Fenema
![]() Kijk en luister hier het gesprek terug |
||
Terugblik Duinzichtgesprek met Ernst Hirsch Ballin
Terugblik Duinzichtgesprek met Ernst Hirsch Ballin
![]() Fotos: Michiel Goudswaard Ad van Nieuwpoort in Duinzichtgesprek met Ernst Hirsch Ballin, Duinzichtkerk 19 februari 2023 Waakzaam burgerschap, dat is de titel van het in 2022 verschenen boek van Hirsch Ballin en de aanleiding tot dit gesprek. Een gesprek op hoog niveau voor een ademloos luisterende volle kerkzaal, omlijst met ontspannende pianomuziek gespeeld door Koen van der Linden. Het boek is niet autobiografisch, maar wel beïnvloed door zijn jeugd met een Amsterdamse moeder uit een katholiek-sociaal milieu en vader een in 1939 uit Wiesbaden gevluchte liberaal-joodse jurist. Van het levensverhaal van zijn vader heeft hij geleerd dat in de jaren ’20 en’30 in Duitsland en daarbuiten onvoldoende waakzaamheid bestond jegens ontwikkelingen die toen onvoorstelbaar werden geacht. Is het nu anders? Waakzaam burgerschap benoemt zichzelf tot gids voor wie in verwarring is. Verwarring is een veelvoudig begrip. Het houdt in verlies van betrokkenheid bij de rechtsstatelijke instituties, vernauwing, verangstiging in intermenselijke betrekkingen in het algemeen, geen medeverantwoordelijkheid willen dragen voor staat en recht. Veel mensen zijn afgehaakt. Afhaken leidt tot aanhaken bij extreem rechtse ideologieen en tot verdeeldheid en vijandschap. Kijk naar de opvattingen over mensenrechten. Vaak worden die begrepen als egorechten, wat polarisatie met zich mee kan brengen. Mensenrechten gaan dieper, gaan over het levensperspectief van mensen, over de toekomst van klimaat, milieu etc. Je kan ze beter medemensenrechten noemen. Zo dienen wij permanent waakzaam te zijn voor het behoud van de democratische rechtsstaat. Laten we het gemeenschappelijke erkennen en overeind houden en sluit je niet op in je eigen superieure en dus anderen uitsluitende club. Dat laatste is een verkeerd soort individualisering. Hoe doe je dat, waakzaam zijn? Door goed op te letten. Voor politici ook: eerst onderzoeken, dan de opvatting. Niet marchanderen met het recht, geen geitenpaadjes zoeken en niet partijpolitiek het ethos van de democratische rechtsstaat laten overstijgen. En voor de gewone burger: denk na (is er niet te veel immigratie? is woke gevaarlijk? is de pers voldoende waakzaam? te veel partijen in de Tweede Kamer? allemaal vragen uit de zaal waarop Hirsch Ballin antwoordt: analyseer waar je het precies over hebt en dan is het antwoord genuanceerd). De burger kan aan waakzaamheid ook bijdragen door niet te zwijgen waar stemverheffing gewenst is. Hirsch Ballin sluit af met een verwijzing naar Levinas: beperkt onze onoplettendheid onze verantwoordelijkheid, zijn wij voldoende oplettend en waakzaam, zijn wij als mensen genoeg mensen? Jan Suijver Kijk hier het Duinzichtgesprek met Ernst Hirsch Ballin terug Luister hier de podcast op Spotify |
||
Duinzichtgesprek met Bas Heijne
Duinzichtgesprek met Bas Heijne
![]() Met dit citaat van Henry James eindigde tijdgeestfluisteraar Bas Heijne afgelopen zondag middag zijn inspirerende wervelwind in een volle Duinzichtkerk. Zonder verbeelding lopen we als samenleving vast. Maar kijk uit dat het geen inbeelding wordt!
Kijk hier terug op een mooie zondagmiddag met een palet vol ideeën en kritische beschouwingen:
|
||
Terugblik Duinzichtgesprek met Oek de Jong
Terugblik Duinzichtgesprek met Oek de Jong
![]() Fotos: Michiel Goudswaard Duinzichtgesprek van Ad van Nieuwpoort met Oek de Jong, zondag 2 april 2023 in de Duinzichtkerk. Leve de verbeelding! Ook deze keer speelt Koen van der Linden op de vleugel prettige muziek ter omlijsting van het gesprek. Ad start met Oek te vragen over zichzelf en zijn achtergrond te vertellen. Hij komt uit een gereformeerd gezin. Daarvan heeft hij, ouder geworden, wel enige last gehad, maar anders dan zovele generatiegenoten - en schrijvers als Wolkers en ’t Hart - heeft hij zich er niet rigoreus van afgekeerd; hij is niet rancuneus. Hij heeft er vijftien jaar over gedaan om dat verleden te “verwerken”. Wat hielp is dat zijn ouders cultureel geinteresseerd waren en niet alleen maar in een benauwde wereld leefden. Maar ook Oek’s eigen instelling niet antiautoritair te zijn is van invloed geweest, zeker toen hij later in het rebelse Amsterdam van de jaren ’60 ging studeren waar hij niets van de rellen moest hebben. Al met al heeft hij zijn gereformeerde opvoeding als vormend ervaren; bijbelkennis komt van pas, moet je niet willen weggooien. Hoe ontdek je je schrijverschap, vraagt Ad. Al als puber voelde Oek die drang om te schrijven. Het kwam eruit toen hij in Amsterdam woonde. Al op jonge leeftijd schreef hij in Hollands Maandblad, soms in “barre eenzaamheid”. Door te schrijven begeef je je in de buitenwereld. Als het over de schrijver zelf gaat, onderscheidt hij het moi social en het moi profond. Die moi social is het masker van de schrijver, de persoon zoals de buitenwereld die ziet. Het moi profond, dat zijn onbewuste krachten. Als ik met een boek begin heb ik wel iets van een globale opzet in mijn hoofd, maar waar ik uitkom weet ik niet. Je wordt, aldus Oek, gestuurd vanuit verschillende werelden elk met verschillende lagen. Dit proces kan je mensvorming noemen. Is er nog toekomst voor de roman? Jazeker, de concurrentie met Netflix zal de roman doorstaan. De roman daalt in de hoofden van de personages af, waardoor de lezer zijn eigen werkelijkheid creeert. Leve de verbeelding! Die intimiteit schept film niet. Natuurlijk moet er meer gelezen worden, al helemaal door de jeugd. Oek ziet dit niet hopeloos in. Daarvoor is een mentaliteitsverandering nodig, die al zichtbaar is. Prachtig immers, die scholen die het meenemen van smartphones in de klas verbieden, wat de leerlingen nog prima vinden ook. We missen in ons land de waardering voor gezag en autoriteit die deze boodschap – lees eens een boek in plaats van je scherm – vertolken. En bovendien: analfabetisme kan een samenleving zich niet permitteren. Het vergroot ook ontvankelijkheid voor allerlei desinformatie, wat politiek risicovol is. Met een citaat uit eigen werk laat Oek zien hoe door de hele verschrikkelijke geschiedenis van verbranding, vernietiging en verboden van boeken en hele bibliotheken de literatuur toch overleeft. Een lange keten van mensen zal die wereld blijvend willen instappen door de betovering van het woord. Jan Suijver Kijk hier het Duinzichtgesprek met Oek de Jong terug |
||