Terugblik Duinzichtgesprek met Oek de Jong
Terugblik Duinzichtgesprek met Oek de Jong
 Fotos: Michiel Goudswaard Duinzichtgesprek van Ad van Nieuwpoort met Oek de Jong, zondag 2 april 2023 in de Duinzichtkerk. Leve de verbeelding! Ook deze keer speelt Koen van der Linden op de vleugel prettige muziek ter omlijsting van het gesprek. Ad start met Oek te vragen over zichzelf en zijn achtergrond te vertellen. Hij komt uit een gereformeerd gezin. Daarvan heeft hij, ouder geworden, wel enige last gehad, maar anders dan zovele generatiegenoten - en schrijvers als Wolkers en ’t Hart - heeft hij zich er niet rigoreus van afgekeerd; hij is niet rancuneus. Hij heeft er vijftien jaar over gedaan om dat verleden te “verwerken”. Wat hielp is dat zijn ouders cultureel geinteresseerd waren en niet alleen maar in een benauwde wereld leefden. Maar ook Oek’s eigen instelling niet antiautoritair te zijn is van invloed geweest, zeker toen hij later in het rebelse Amsterdam van de jaren ’60 ging studeren waar hij niets van de rellen moest hebben. Al met al heeft hij zijn gereformeerde opvoeding als vormend ervaren; bijbelkennis komt van pas, moet je niet willen weggooien. Hoe ontdek je je schrijverschap, vraagt Ad. Al als puber voelde Oek die drang om te schrijven. Het kwam eruit toen hij in Amsterdam woonde. Al op jonge leeftijd schreef hij in Hollands Maandblad, soms in “barre eenzaamheid”. Door te schrijven begeef je je in de buitenwereld. Als het over de schrijver zelf gaat, onderscheidt hij het moi social en het moi profond. Die moi social is het masker van de schrijver, de persoon zoals de buitenwereld die ziet. Het moi profond, dat zijn onbewuste krachten. Als ik met een boek begin heb ik wel iets van een globale opzet in mijn hoofd, maar waar ik uitkom weet ik niet. Je wordt, aldus Oek, gestuurd vanuit verschillende werelden elk met verschillende lagen. Dit proces kan je mensvorming noemen. Is er nog toekomst voor de roman? Jazeker, de concurrentie met Netflix zal de roman doorstaan. De roman daalt in de hoofden van de personages af, waardoor de lezer zijn eigen werkelijkheid creeert. Leve de verbeelding! Die intimiteit schept film niet. Natuurlijk moet er meer gelezen worden, al helemaal door de jeugd. Oek ziet dit niet hopeloos in. Daarvoor is een mentaliteitsverandering nodig, die al zichtbaar is. Prachtig immers, die scholen die het meenemen van smartphones in de klas verbieden, wat de leerlingen nog prima vinden ook. We missen in ons land de waardering voor gezag en autoriteit die deze boodschap – lees eens een boek in plaats van je scherm – vertolken. En bovendien: analfabetisme kan een samenleving zich niet permitteren. Het vergroot ook ontvankelijkheid voor allerlei desinformatie, wat politiek risicovol is. Met een citaat uit eigen werk laat Oek zien hoe door de hele verschrikkelijke geschiedenis van verbranding, vernietiging en verboden van boeken en hele bibliotheken de literatuur toch overleeft. Een lange keten van mensen zal die wereld blijvend willen instappen door de betovering van het woord. Jan Suijver Kijk hier het Duinzichtgesprek met Oek de Jong terug | ||
| terug | ||
.jpg)
.jpg)